Παίξτε μπάλλα! (...χωρίς "ρεεε!")

Το μπέιζμπολ δε θα γίνει ποτέ δημοφιλές στην Ελλάδα. Είχε τη μεγάλη του ευκαιρία το καλοκαίρι του 2004, όταν τα γήπεδα του Ελληνικού γέμισαν από φιλάθλους, οι οποίοι χωρίς να γνωρίζουν ούτε τους κανονισμούς, περνούσαν υπέροχα κι έφευγαν κατευχαριστημένοι. Το ξέρω γιατί ήμουν εκεί.

Αυτόν τον κόσμο, το ελληνικό μπέιζμπολ δεν μπόρεσε να τον κρατήσει. Ίσως δεν είχε πέσει στα κατάλληλα χέρια, ίσως τα χρόνια που ακολούθησαν την Ολυμπιάδα να μην επέτρεπαν σ’ έναν σπόρο να βλαστήσει.

Κι επειδή άλλη Ολυμπιάδα δε θα ξαναδούμε σ’αυτήν την πλευρά της γης, η ευκαιρία χάθηκε. Αφήστε, που ούτως ή άλλως, το μπέιζμπολ είδε την έξοδο από το πρόγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων του 2012…

Κρίμα. Γιατί το μπέιζμπολ είναι ένα υπέροχο παιχνίδι! Οι φίλοι μου ισχυρίζονται ότι είναι αργό. Κατ’αρχήν, αυτό είναι ειρωνικό να το ακούς από άτομα που κάθονται τρεις ώρες στην καφετέρια για να πιουν ένα ποτήρι καφέ…Το μπέιζμπολ δεν είναι αργό. Έχει εσωτερικό ρυθμό. Αν αφήσεις τον εαυτό σου να τον νιώσει, τότε θ’απολαύσεις τον αγώνα. Το μπέιζμπολ , σε αντίθεση, π.χ. με το μπάσκετ,  σου δίνει τη δυνατότητα να εκτιμήσεις τη κάθε φάση, να αισθανθείς την απογοήτευση της αποτυχημένης προσπάθειας και να εκτιμήσεις την επιτυχημένη.

Οι ίδιοι φίλοι μου αντιδρούν στην ιδέα να παρακολουθήσουν ένα παιχνίδι που ανακαλύφθηκε από τους Αμερικανούς...για τους Αμερικανούς. Είναι όμως έτσι; Μάλλον όχι. Γιατί το μπέιζμπολ είναι εξέλιξη του rounders και του κρίκετ, τα οποία ανακαλύφθηκαν στα βρετανικά νησιά. Και μπορεί το μπέιζμπολ να μην έχει τη γεωγραφική εξάπλωση του ποδοσφαίρου ή ακόμα και του μπάσκετ, αλλά είναι το πιο δημοφιλές σπορ σε χώρες με μεγάλη αθλητική παράδοση, όπως η Ιαπωνία και η Κούβα.

Είναι αλήθεια όμως ότι πουθενά το μπέιζμπολ δε λατρεύτηκε τόσο όσο στις ΗΠΑ. Πουθενά αλλού δε συνδέθηκε τόσο στενά με τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων. Για περίπου έναν αιώνα, από το 1860, μονοπωλούσε σχεδόν το ενδιαφέρον των παιδιών, αλλά και των μεγαλυτέρων. Η ευκολία  με την οποία παίζεται και η απλότητα των κανονισμών του επέτρεπε σε όλους να ασχοληθούν μαζί του – με τον έναν ή τον άλλον τρόπο.

Mερικά από τα πιο επιτυχημένα strips του Charles Schulz για τα Peanuts είχαν θέμα το μπέιζμπολ

Το παιχνίδι γέννησε θρύλους και ιστορίες αμέτρητες. Κανένα άλλο σπορ στην ιστορία του αθλητισμού δεν τράβηξε το ενδιαφέρον τόσων λογοτεχνών, όσο το μπέιζμπολ. Ποιος ξέρει γιατί; Ίσως γιατί οι άνθρωποι αρέσκονται να γράφουν γι’αυτά που γνωρίζουν – κι αυτά που αγαπούν. Ο Ρόμπερτ Φρόστ έγραψε ότι δεν ένιωσε ποτέ πιο άνετα στην Αμερική, από τις ώρες που παρακολουθούσε μπέιζμπολ. Ο Γουόλτ Γουίτμαν δήλωσε κάποτε ότι το μπέιζμπολ είναι εξίσου σημαντικό για την ιστορία των ΗΠΑ όσο το σύνταγμα και οι νόμοι τους.

  

Αναμφισβήτητα όμως την πιο στενή σχέση με το μπέιζμπολ φαίνεται να έχει ο Φίλιπ Ροθ, αν κρίνουμε από τη συχνότητα με την οποία εμφανίζεται στα έργα του: από το Σύνδρομο Πoρτνόι (1969) και τo Great American Novel (1973) μέχρι το Αμερικανικό Ειδύλλιο (1997), τα έργα ίσως του μεγαλύτερου εν ζωή αμερικανού συγγραφέα «μυρίζουν» έντονα φρεσκοκομμένο γρασίδι και χώμα.  

Στην πρεμιέρα της σαιζόν του 1973, ο Ροθ έγραφε στους New York Times, ότι  για εκείνον το μπέιζμπολ  ήταν  «το παιχνίδι που αγαπούσε με όλη του την καρδιά, όχι μόνο επειδή διασκέδαζε παίζοντας το (η διασκέδαση ερχόταν σε δεύτερη μοίρα, στην πραγματικότητα), αλλά για τη μυθική και αισθητική διάσταση που έδινε στη ζωή ενός αγοριού στην Αμερική - ειδικά ενός, οι παππούδες του οποίου μετά βίας μιλούσαν Αγγλικά».

Και εξηγούσε: « Το μπέιζμπολ ήταν ένα είδος κοσμικής εκκλησίας που διαπερνούσε κάθε τάξη και γεωγραφική περιοχή του έθνους, και συνέδεε εκατομμύρια επί εκατομμυρίων από εμάς  με κοινές ανησυχίες, κοινά είδωλα, τελετουργίες, ενθουσιασμούς και ανταγωνισμούς… - το μπέιζμπολ, με τις παραδόσεις και τους θρύλους του, την πολιτιστική του δύναμη, τη σύνδεση με συγκεκριμένες εποχές του έτους, την έμφυτη αυθεντικότητα, τους απλούς κανόνες και τις ξεκάθαρες τακτικές του, τα διαστήματα πλήξης και τις συγκινήσεις του, την ευρυχωρία, την αγωνία για την τελική έκβαση, τους ηρωισμούς, τις μικρές λεπτομέρειες που κάνουν τη διαφορά,  τη δική του διάλεκτο, τους ‘χαρακτήρες’ του, την παραδόξως υπνωτική ανία του, τη μυθική μεταμόρφωση του άμεσου- ήταν η λογοτεχνία της παιδικής μου ηλικίας.» 

Όταν οι ομάδες του επαγγελματικού πρωταθλήματος μπέιζμπολ των ΗΠΑ (Major League Baseball) ξεκινούν την προετοιμασία τους, ξέρεις ότι η άνοιξη αν δεν έχει φθάσει ήδη, βρίσκεται πολύ κοντά. Και κάθε αρχές Απρίλη, το πρωτάθλημα ξεκινά. Οι νικητές των κατηγοριών θα ανακηρυχθούν μετά από 162 αγώνες της κανονικής περιόδου, που διαρκεί σχεδόν 6 μήνες – μέχρι τις αρχές Οκτώβρη. Να, πιθανώς, ένας ακόμα λόγος που το μπέιζμπολ είναι τόσο παράξενα γοητευτικό – η μεγάλη διάρκεια της περιόδου. Μια καλή αρχή δεν εγγυάται την επιτυχία – και αντίστροφα, ένα κακό σερί αγώνων δε σε καταδικάζει. Ο ικανότερος και ο πιο δυνατός – σωματικά και ψυχικά – θα επικρατήσει, όχι ο πιο τυχερός ή ο ευνοημένος από ένα διαιτητικό λάθος.

Η φετινή περίοδος ξεκίνησε πριν από 12 ημέρες, χωρίς το μεγάλο φαβορί. Στην American League, επικρατέστερες ομάδες θεωρούνται οι «συνήθεις ύποπτοι» New York Yankees, oι αιώνιοι αντίπαλοί τους Boston Red Sox, οι περυσινοί φιναλίστ Texas Rangers και η ομάδα που υποστηρίζει ο Πρόεδρος Ομπάμα, Chicago White Sox.

Στην National League, επικρατέστεροι στα προγνωστικά έρχονται οι κάτοχοι του τίτλου San Francisco Giants  και ακολουθούν οι Philadelphia Phillies, οι Αtlanta Braves, και οι Cincinnati Reds. Οι νικητές των δύο κατηγοριών θα αναμετρηθούν στα τέλη Οκτωβρίου στην περίφημη World Series, την τελική φάση των πλέι οφ.

Μέχρι τότε, όμως, έχει πολύ παιχνίδι ακόμα. Πολλές συγκινήσεις, πολλές χαρές κι απογοητεύσεις. Όπως η ζωή ένα πράγμα.